12 Ekim 2013 Cumartesi

BAKANLAR KURULU KARARLARININ GENEL NİTELİĞİ VE HUKUK HİYERARŞİSİNDEKİ YERİ

Bugün uygulamada, Bakanlar Kurulunun iradesinin ürünü olan bütün işlemler (KHK hariç) yürürlüğe girebilmek için bir kararnameyle yayımlanmak zorundadır. Bunun sonucu olarak, uygulamada, Bakanlar Kurulunun iradesinin ürünleri olan tüzükler, yönetmelikler ve Bakanlar Kurulu kararları çerçeve metin durumundaki kararnameye ek olarak yayınlanmaktadır. Kararname çerçeve metnin ismi karar ise bu metnin eki durumunda karar olmaktadır.

Bakanlar Kurulu kararlarının çıkarılmasına, uygulanmasına ya da kaldırılmasına ilişkin olarak şekil şartlarını düzenleyen temel bir mevzuat bulunmaması sebebiyle bu konudaki uygulama teamüllere dayanmaktadır. Her ne kadar Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 1 inci maddesinde “Bu Yönetmeliğin amacı; Başbakanlık, bakanlıklar, bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanacak kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, Bakanlar Kurulu kararı eki kararlar ve diğer düzenleyici işlemlerin taslak metinlerinin hazırlanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.” hükmü yer alsa da Bakanlar Kurulu kararları ile ilgili birkaç ayrıntıya değinilmesinden öteye gidilmemiştir.
Yukarıda değindiğimiz üzere, Anayasamızın 112 nci maddesinde yer aldığı şekliyle, Bakanlar Kurulunun hükümetin genel siyasetinin yürütülmesinden birlikte sorumlu olması sebebiyle Bakanlar Kurulu kararlarında ortak sorumluluk esastır. Dolayısıyla, kararların ortak sorumluluk ilkesi gereğince oybirliği ile alınması gerekmekte olup, basit ya da nitelikli çoğunluk gibi yollarla karar alınması mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle, Bakanlar Kurulu kararı çıkartılması süreci, tüm bakanlar ya da onlara vekalet eden bakanlar tarafından ilgili kararın imzalanmasının ardından Başbakan ve Cumhurbaşkanının imzası ile tamamlanır. Gizli olan Bakanlar Kurulu kararları dışındaki imzaları tamamlanmış Kararnameler Resmi Gazete’ de yayımlanır ve ilgili kurum ve kuruluşlara birer nüshası gönderilir. 
Bakanlar Kurulu kararlarının idare hukuku hiyerarşisindeki yeri de tartışma konusu olmuştur. Ancak idare hukuku doktrininde genel kabul olarak, İdarenin düzenleyici işlemleri kapsamında değerlendirme yaptığımızda, Bakanlar Kurulu kararlarının hiyerarşik yeri bakanlıklar tarafından çıkarılan yönetmeliklerin üstünde olarak kabul edilmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder