Subjektif Bakanlar Kurulu Kararları
Subjektif Bakanlar Kurulu kararları ile bireysel nitelikte düzenlemeler yapan, geneli ilgilendiren kurallar getirmeyen nitelikteki Bakanlar Kurulu kararları kastedilmektedir. Bu kararlar belirli bir kişiye, nesneye ya da olaya uygulanan ve sadece bunlar için geçerli bir sonuç yaratan kararlardır.
Bakanlar Kurulu yürütmenin temel organı olarak kamuyu ilgilendiren, genel siyasetin yürütülmesi ile ilgili konular dışında az sayıda da olsa subjektif nitelikte, kişilere özgü kararnameler çıkarabilmektedir. Bu tür kararnamelere örnek olarak Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan atamaları, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu gereğince vatandaşlık hakkı kazanılması ya da kaybettirilmesi veya 1489 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu gereğince mezarlıklar dışında ölü defni için çıkarılan Bakanlar Kurulu kararlarını örnek gösterebiliriz.
Subjektif Bakanlar Kurulu kararları ile bireysel nitelikte düzenlemeler yapan, geneli ilgilendiren kurallar getirmeyen nitelikteki Bakanlar Kurulu kararları kastedilmektedir. Bu kararlar belirli bir kişiye, nesneye ya da olaya uygulanan ve sadece bunlar için geçerli bir sonuç yaratan kararlardır.
Bakanlar Kurulu yürütmenin temel organı olarak kamuyu ilgilendiren, genel siyasetin yürütülmesi ile ilgili konular dışında az sayıda da olsa subjektif nitelikte, kişilere özgü kararnameler çıkarabilmektedir. Bu tür kararnamelere örnek olarak Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan atamaları, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu gereğince vatandaşlık hakkı kazanılması ya da kaybettirilmesi veya 1489 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu gereğince mezarlıklar dışında ölü defni için çıkarılan Bakanlar Kurulu kararlarını örnek gösterebiliriz.
Objektif Bakanlar Kurulu Kararları
Yasaların uygulanmasını göstermek üzere çıkarılan düzenleyici işlemleri içeren ya da bireysel nitelikte olmayıp, geneli ilgilendiren düzenlemeler içeren Bakanlar Kurulu kararlarını objektif Bakanlar Kurulu kararları olarak nitelendirebiliriz. Bakanlar Kurulu kararlarının büyük bir kısmı geneli ilgilendiren, kamusal düzenlemeler getiren objektif nitelikte kararlardır.Bu tür Bakanlar Kurulu kararları, Kanun Hükmünde Kararname, Tüzük, Yönetmelik veya kararname şeklinde ortaya çıkabilmektedir.
1982 Anayasasının 91 inci maddesi “Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir.” hükmü ile olağan dönemlerde, 121 inci maddesinde yer alan “Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir.” hükmü ile de olağanüstü dönemlerde Kanun Hükmünde Kararname çıkarma imkanı tanımıştır. Aynı şekilde 115 inci madde de yer alan “Bakanlar Kurulu, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştay' ın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzükler çıkarabilir.” hükmü ile de tüzük çıkarma yetkisi vermiştir.
Bu iki temel düzenleyici işlem dışında Bakanlar Kurulunun daha sık başvurduğu düzenleyici işlem olarak Bakanlar Kurulu kararı ile çıkan Yönetmelikleri görmekteyiz. Anayasamızın 124 üncü maddesinde yer alan “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmünde her ne kadar Bakanlar Kurulunun yönetmelik çıkarabileceğine dair bir düzenleme bulunmasa da 124 üncü maddenin gerekçesinde Bakanlar Kurulunun da yönetmelik çıkarabileceği hususu belirtilmiştir.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 nci maddesi ikinci fıkrasında yer alan “Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.” hükmünde olduğu üzere, çeşitli kanunlarda Bakanlar Kurulunun Yönetmelik çıkarmasına imkan tanıyan hükümler bulunmaktadır.
Bunların dışında düzenleyici işlem niteliğinde olmadığı halde, objektif nitelikte olan yani genel ve objektif kurallar koyan Bakanlar Kurulu kararları da vardır. Bu kararnameler ile bireysel ve somut olaylar değil, belli bir topluluğu, ya da kamuyu ilgilendiren, somuta indirgenemeyecek kurallar bütünü getirilir. 6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulmuş olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar bu tür objektif Bakanlar Kurulu kararlarına örnek olarak gösterebiliriz.
Yasaların uygulanmasını göstermek üzere çıkarılan düzenleyici işlemleri içeren ya da bireysel nitelikte olmayıp, geneli ilgilendiren düzenlemeler içeren Bakanlar Kurulu kararlarını objektif Bakanlar Kurulu kararları olarak nitelendirebiliriz. Bakanlar Kurulu kararlarının büyük bir kısmı geneli ilgilendiren, kamusal düzenlemeler getiren objektif nitelikte kararlardır.Bu tür Bakanlar Kurulu kararları, Kanun Hükmünde Kararname, Tüzük, Yönetmelik veya kararname şeklinde ortaya çıkabilmektedir.
1982 Anayasasının 91 inci maddesi “Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir.” hükmü ile olağan dönemlerde, 121 inci maddesinde yer alan “Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda, kanun hükmünde kararnameler çıkarabilir.” hükmü ile de olağanüstü dönemlerde Kanun Hükmünde Kararname çıkarma imkanı tanımıştır. Aynı şekilde 115 inci madde de yer alan “Bakanlar Kurulu, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştay' ın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzükler çıkarabilir.” hükmü ile de tüzük çıkarma yetkisi vermiştir.
Bu iki temel düzenleyici işlem dışında Bakanlar Kurulunun daha sık başvurduğu düzenleyici işlem olarak Bakanlar Kurulu kararı ile çıkan Yönetmelikleri görmekteyiz. Anayasamızın 124 üncü maddesinde yer alan “Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler.” hükmünde her ne kadar Bakanlar Kurulunun yönetmelik çıkarabileceğine dair bir düzenleme bulunmasa da 124 üncü maddenin gerekçesinde Bakanlar Kurulunun da yönetmelik çıkarabileceği hususu belirtilmiştir.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2 nci maddesi ikinci fıkrasında yer alan “Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.” hükmünde olduğu üzere, çeşitli kanunlarda Bakanlar Kurulunun Yönetmelik çıkarmasına imkan tanıyan hükümler bulunmaktadır.
Bunların dışında düzenleyici işlem niteliğinde olmadığı halde, objektif nitelikte olan yani genel ve objektif kurallar koyan Bakanlar Kurulu kararları da vardır. Bu kararnameler ile bireysel ve somut olaylar değil, belli bir topluluğu, ya da kamuyu ilgilendiren, somuta indirgenemeyecek kurallar bütünü getirilir. 6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulmuş olan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar bu tür objektif Bakanlar Kurulu kararlarına örnek olarak gösterebiliriz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder